Eleccions en Polinesia jos administracion francesa

 Lo Partit de la Nacion Occitana se regaudís que los candidats independentistas ma’ohis ajan emportat aquel dimenge 16/04, al primièr torn de las eleccions a l'amassada de la Polinesia Francesa, una majoritat dels sufragis. Cal esperar lo segond torn, lo 30/04, per conéisser la reparticion dels sètis e saber s'aquela avançada remarcabla assegurarà als partits independentistas la majoritat en sètis e lo contraròtle de l'executiu, fins ara exercit pels "autonomistas". Aquestes son desconsiderats per de decennias de collaboracion amb lo poder colonial francés e de gestion per sos aliats locals, notables mareocupats de lors interèsses que del progrès de la populacion.

Après l'eleccion en junh de 2022 de tres deputats independentistas, pel primièr còp, als tres sètis de la Polinesia Francesa a l'amassada "nacionala" francesa, aquela avançada novèla se pòt traduire pas per una majoritat absoluda independentista a l'amassada de Polinesia "francesa", a causa del sistèma electoral, se lo partit autonomista sortissent arriba a conclure pro d'acòrdis electorals amb un autre partit autonomista arribat globalament en tresena posicion.

 Lo Partit de la Nacion Occitana espèra poder saludar l'accès dels independentistas al poder autonòm dins quinze jorns o a defaut dins un renovelament venent.

Cal notar que las competéncias reconegudas pel poder colonial francés a l'autonomia polinesiana incluson lo poder legislatiu e administratiu

-       levat dins los domenis diches "regalians" (sustot l'immigracion dont la mestresa per l'Estat francés pòt èsser utilizada per favorizar un poblament francofòn e isolar la Polinesia "francesa" del vast ensemble Ma'ohi al còr de lo qual es situada)-

Aquelas competéncias son acompanhadas dels poders economics, socials e fiscals necessaris.

Pasmens, aquel estatut d'autonomia, concedit dempuèi la segonda guèrra mondiala coma un escut contra la revindicacion independentista, exclutz la dimension culturala e lingüistica.

Los polinesians son atal someses a un regim de deculturacion e d'assimilacion plan parièra a aquel impausat als occitans dempuèi de sègles : la lenga francesa es la sola lenga oficiala, es obligatòria pels actors publics, e mai polinesians :

"lo francés es la lenga oficiala de la Polinesia Francesa. Son usatge s'impausa a las personas moralas de drech public e a las personas de drech privat dins l'exercici d'una mission de servici public aital coma als usatgièrs dins lors relacions amb las administracions e servicis publics."

Lo Conselh Constitucional vèlha atentivament a l'estricte respècte d'aquela règla.

Sustot, de la mairala a l'universitat, la lenga de l'ensenhament es lo francés ; las familhas son encoratjadas a parlar francés amb lors mainatges - en 2012, la lenga mai parlada a l'ostal èra lo francés per 70,0 % de la populacion (68,5 % en 2007 e 60,8 % en 2002) ; dins las escòlas e establiments segondaris, la lenga e la cultura "localas" son toleradas a dòsi omeopatica (dins lo tot nombre pichon d'escòlas dichas "bilingüas", l'orari d'ensenhament en francés demòra majoritari. Sèm luènh d'una reconeissença de l'ensenhament immersiu !

Vaquí perqué lo Partit de la Nacion Occitana desira que los independentistas, s'arriban al poder, exerciscan una pression maximala per obtenir la competéncia lingüistica e culturala dins l'encastre de l'autonomia polinesiana.